انواع بیماری های آجر
به طور کلی می‌توان امراض آجر را در نمک‌هایی که در آن وجود دارد، خلاصه کرد و آنها را می‌توان به ۲ دسته تقسیم نمود: آلوئک، سفیدک
1. آلوئک:
آلوئک (لب پر شدن آجر به وسیله آهک) در واقع ناخالصی‌هایی است که در خاک نامرغوب موجود است. این ناخالصی‌ها بعد از پخت اگر با آب و رطوبت تماس پیدا کند، به مرور زمان افزایش حجم پیدا کرده و باعث ترکیدگی و متلاشی شدن اجزاء آجر خواهد شد.
در واقع در خاک رس مقادیری سنگ آهک وجود دارد که اگر اندازه آنها ریز و مقدار آنها کمتر از حد مشخص در آن پخش باشد، مشکلی برای برای آجر ایجاد نمی‌کند. بلکه باعث روشن شدن رنگ آجر نیز میشود. ولی اگر اندازه‌ی آن درشت باشد و یا مقدار آن از حدی مشخص بیشتر باشد، و این سنگ آهک همراه خشت خام وارد کوره بشود به خاطر حرارت کوره گاز کربن دی اکسید متساعد میشود و تبدیل به آهک زنده خواهد شد( cao). در این صورت هنگامی که این آهک در مجاورت آب قرار گیرد (البته با توجه به ملات و غیره حتما در مجاورت آب قرار خواهد گرفت).
حجم آهک بوجود آمده زیاد میشود، و این اتفاق موجب از هم پاشیدن آجر میشود و هنگامی که این آجر در نماسازی بکار رود به نما منظره بدی خواهد داد. دانه‌های سفید که درون ساختار آجر قابل مشاهده است، همان آهک زنده است که در آجر آب نخورده وجود دارد، که در آجر آب خورده به آهک شکفته تبدیل می شود. سرعت تخریب آجر در پدیده آلوئک، بستگی به میزان آهک موجود در آن دارد که ممکن است در حد نیم ساعت باشد و آب لازم برای شکفتن آهک در حد یک سطل ۱۰۰ لیتری است و تا چند روز غرقاب کردن نیاز دارد.
***
برای جلو گیری از این اتفاق اول، در موقع تهیه مصالح آجر دقت کنید که قطعات سنگ آهک وارد مصالح نشود و قبل از تعیین کردن معدن برای تهیه مصالح آجر نوع مصالح آن را آزمایش کنید. دوم، باید قبل از استفاده از آجر چند عدد از آن را در داخل آب شناور کنیم تا اگر آجر آلوئکی است مشخص شود. از بکار بردن آجر الوئکی مخصوصا در نما سازی خودداری کنید.
2. سفیدک ها:
سفیدک‌ها انواع مختلفی دارند. مانند سفیدک‌های کربناتی ،سفیدک های سولفاتی، سفیدک‌های کلروری، سفیدک‌های نیتراتی و …. اگر این اسید‌ها در مصالح تهیه آجر باشند و با خشت خام به کوره بروند و در داخل آجر بمانند. به صورت نمک در می‌آیند و بعد از اینکه آجر در مجاورت باران قرار بگیرد به صورت سفیدک ظاهر می‌شوند یا به اصطلاح عامیانه شوره میزنند.
سفیدک نیتراتی در اجر:
این نوع سفیدک هنگامی پدید می‌آید که در اجر خاک شوره دار وجود داشته باشد یا در آب و ماسه ملات شوره وجود داشته باشد. شوره در هوای نمناک بخار اب را جذب می‌کند و دیوار نمناک میشود و پس از خشک شدن، آن شوره به صورت سفیدک نیتراتی روی دیوار پدیدار میشود. آلوده شدن اجر به موادی نظیر ادرار، پهن و کودها و برخی گیاهان که دارای مواد نیترایت هستند نیز میتواند باعث شوره زدن شود. تماس دائمی کارهای آجری با مواد و آب‌های نیترات دار سبب پیدایش نیترات کلسیم میشود که باعث لقی ملات شده و کاهش و افزایش پیاپی رطوبت ، منجر به متلاشی شدن ملات‌ها و خرابی کار می‌گردد.
برای جلوگیری از این نوع سفیدک، نباید از آجر و ماسه و آب نیترات دار استفاده کرد تا جلو نفوذ آب‌های نیترات‌دار به ساختمان را گرفت و از آلوده شدن اجزای ساختمان به مواد نیترات‌دار جلوگیری کرد.
سفیدک کربناتی در اجر:
اگر آجر ، آب آهک موجود در ملات های سیمانی و آهکی را جذب کند و سپس این آب آهک با دی اکسید کربن هوا ترکیب شود، caco3 بوجود می‌آید که روی دیوار سفیدک کربناتی ایجاد می‌کند. سختی آب ملات نیز میتواند موجب تشکیل کربنات کلسیم روی سطوح اجری شود. آب باران که معمولا مقداری کربن دی اکسید در خود دارد با کربنات کلسیم موجود در ملات یا اندود مخصوصا در کارهای تازه ساز ترکیب میشود و ca(hco3)2ایجاد می‌کند، که پس از پریدن کربن دی اکسید و آب ، caco3 آن به صورت شوره روی سطوح نمای آجری نمایان میشود. راه جلوگیری از بوجود آمدن این نوع شوره، خیس کردن کامل آجر و سیراب کردن آن قبل از مصرف و جلوگیری از جذب آب آهک، مصرف نکردن آب سخت موجود در ملات و بالاخره آب پاشی سطوح دیوار نوساز قبل از بارش باران است.
سفیدک کلروری در اجر:
اگر از اسید کلریدریک برای پاک کردن سفیدک کربناتی استفاده کنید ، این اسید با کربنات کلسیم ترکیب شده و تشکیل کلرور کلسیم می‌دهد که پس از خشک شدن نما ، به صورت شوره روی دیوار دیده میشود. علاوه بر شوره زدن، این اسید باعث جدا شدن ملات از اجر و طبله کردن اندود نیز میشود. همچنین اگر در تهیه ملات ، از آب کلرودار استفاده شود یا در خاک آجر، کلرور موجود باشد، سفیدک کلروری روی سطح دیوار پدید می آید.
کلرورها در کل دارای خاصیت جذب رطوبت هستند و در هوای با رطوبت، نم می‌کشند و روی دیوار به صورت لکههای رطوبتی ظاهر می‌شوند. پس از خشک شدن، کلرور مانند بلور برجا می‌ماند. خیس و خشک شدن زیاد دیوار باعث بلوری شدن و غیر بلوری شدن کلرورها شده و نهایتا منجر به خرابی ملات میشود. برای جلوگیری از ایجاد این نوع سفیدک اب و آجر کلرور دار مصرف نکنید و دیوارهایی که قرار است با اسید کلریدریک شسته شوند، را خیس نکنید.
سفیدک سولفاتی در آجر:
این سفیدک هنگامی بروز می‌کند که در ملات مصرفی در دیوار گچ وجود داشته باشد یا در ساخت ملات ، آب سولفات دار مصرف شود؛ یا خاک آجر، دارای سولفات های گوناگون باشد. آب باران و آب‌های زیر زمینی در این گونه آجرها نفوذ می‌کنند و سبب حل شدن سولفات‌ها در خود و رو آمدن آنها می‌شوند و پس از تبخیر آب، سولفات‌های محلول به صورت سفیدک سولفاتی روی نمای دیوار باقی می‌مانند و این عمل تا آنقدر ادامه پیدا می‌کند تا سولفات موجود تماما نمایان شود. روش جلوگیری از آن، استفاده نکردن از آجرهای سولفاتی ، ملات های گچی و آب سولفات دار است .
برای جلوگیری از آن باید دقت شود املاح ذکر شده در مصالح تهیه آجر موجود نباشد و آجری که به کارگاه میرود مدتی در آب گذاشته شود تا اگر سفیدکی دارد معلوم شود و برای از بین بردن شوره های روی دیوار،باید کمی از آن را به عنوان نمونه برداشته و پس از تجزیه شیمیایی معلوم شود که چه نوع نمکی دارد و حلال آن را مشخص کند و آن را با درصد تعیین شده به وسیله‌ی آزمایشگاه روی دیوار بپاشد تا شوره از بین برود،بدین گونه است که در بارندگی بعد شوره روی دیوار ظاهر نمی شود.
***
البته انجام این آزمایش در اغلب کارگاه‌ها سخت است. راه دیگر این است که شوره های موجود را پس از خشک کردن با یک برس سیمی و یا یک تکه گونی پاک کنیم و تا چند سال که شوره روی نما ظاهر شود به همین روش با آن مبارزه کرد تا این نمک ها در آجر تمام شوند و دیگر سفیدک نزند. روش دیگری هست که بعد از نصب آجرهای نما و پاک کردن شوره روی آجرها و خشک شدن آنها سطح آجر ها را با روغن جلا یا لاک های شفاف بپوشانیم در این حالت دیگر آجرها شوره نمی‌زنند .
مشاوره و خرید بهترین و متنوع ترین متریال ساختمان در کلینیک ساختمانی فراز سازه
آخرین دیدگاه ها