سازه های گابیون
دنیای مواد و مصالح ساختمانی بسیار جالب و هیجانانگیز است. هر روز مادهی جدیدی با شکل و فرم نو ساخته میشود تا ساخت و ساز راحتتر شود. یکی از مواد و مصالحی که از ابتدای شروع ساختن بشر کاربرد فراوان داشته است سنگ بوده که تا امروز در شکلهای مختلفی استفاده میشود. گابیون یکی از مصالح سنگی است که کاربرد زیادی در ساخت و ساز و تزیینات معماری و محوطه و.. دارد. اگر به اطراف خود دقت بیشتری بکنید، رد پای گابیون ها را میتوانید بیابید. این سازههای گابیون در کنار جادهها، سدها، در فضاهای شهری و حتی صنعتی کاربرد فراوانی دارند. از این سازههای سنگی در پارکها برای استفادههای تزئینی و در رودخانهها برای جلوگیری از فرسایش خاک استفاده میشود.
***
گابیون (Gabion) برگرفته از واژهای ایتالیایی به معنای قفس بزرگ است. اگر بخواهیم تعریفی ساده از توری گابیون داشته باشیم، این توریها در واقع به شکل قفسهایی هستند که داخل آنها را با قلوهسنگ و یا سنگهای ریز پر کردهاند. از این قفسهای توری میتوان در کاربردهای متعددی استفاده کرد. سنگهای درون گابیون به صورت خشکهچین بر روی هم قرار میگیرند. ممکن است گابیون را به نامهای قفسی توری و یا تورسنگ هم شنیده باشید.
مهمترین وظیفهی مورد انتظار از توریهای گابیون، جلوگیری از ریزش دیوارهی خاکی است. بنابراین طبق تعریفی که تاکنون به ارائهی آن پرداختیم، تور سنگ، توریای است به شکل قفس که داخل آنها را با انواع مختلف سنگ در اشکال و ابعاد مختلف پر کردهاند. در کنار کاربردهای مهم و صنعتی که از این توریها میشود، کاربردهای تزئینی نیز جایگاه مهمی دارند، بهطوری که از این توریها برای تزئین و زیباسازی مکانها و فضاهایی مانند پارکها و باغها برای تزئین به طور گسترده استفاده میشود. اگر توری مرغی را دیده باشد، پی به شباهت زیادی که بین توری گابیون و این توریها وجود دارد، خواهید برد. اما باید دقت کنیم که در کنار شباهتهای فراوان این دو توری، تفاوتهای عمدهای نیز با یکدیگر دارند. به طوری که میتوان گفت این دو محصول در مشخصاتی نظیر ابعاد رول، مفتول و چشمه بافت با یکدیگر تفاوتهای عمدهای دارند.
***
هدف از ساخت توری گابیون عبارت است از استفاده از سبدهای پرشده از سنگهایی که کاملاً محکم به یکدیگر بستهشده و بهصورت بلوکهای یکپارچه و انعطافپذیر درآمده است و عمده مصرف آن برای ساختمان، ساخت سازههای کنترل فرسایش و تثبیت شیبهایی با فرسایش بالای میباشد.
تاریخچه استفاده از گابیون
این سازه ها برای اولین بارتوسط مصریان باستان مورد استفاده قرار می گرفته است.مصریان با درست کردن محفظه هایی با چوب بامبو و پرکردن آن با سنگ در حاشیه ی رود نیل از طغیان رود،جلوگیری می کردند. این روش سد سازی هنوزهم دربیشتر نقاط دنیا از جمله ایران مورد استفاده فراوان قرار می گیرد. همانند بسیاری دیگر از اختراعات که در هنگام جنگ و یا در اثر نیازهای نظامی و دفاعی ساخته و پرداخته شدهاند، یکی دیگر از کاربردهای گابیون، در مصارف نظامی بوده است. به این شکل که قفسهای بزرگی میساختند و از سنگ و گل پر میکردند و آنها را در جهت حفاظت از ابنیه، تجهیزات و ابزارآلات نظامی بکار میگرفتند.
گسترش استفاده از این نوع سازه دراواسط قرن 18 میلادی و با پیشرفت صنعت و پیدایش فرآیند جوش، صورت گرفت و در پروژه های راه سازی( برای جلوگیری از ریزش خاک )،نظامی(برای ساخت سنگر)، ساخت موجشکن، مقاومسازی بناهای سست و مهار دیوارهای سنگی،استفاده از گابیون رواج گسترده ای پیدا کرد.
کاربرد دیوار گابیون چیست؟
گابیون ها بر اساس کاربرد به دو گروه تقسیم بندی می شوند:
گابیون های سدی یا دیوار حائل:
کاربرد اصلی و دلیل پیدایش گابیون، سد ها ی وزنی می باشند. این نوع سازه به دلیل داشتن وزن زیاد به عنوان سد وزنی در برابر ریزش خاک در پروژه های عمرانی و راه سازی استفاده می شود. در توضیح ساختار این نوع سد می توان گفت که وزن دیواره ی گابیونی پر شده از سنگ به عنوان سد یا دیوار حائل، چند برابر فشار حاصله از وزن خاک پشت آن می باشد و خاک موجود، امکان آسیب زدن به سد را ندارد. بیشترین استفاده از این نوع سد در پروژه هایی می باشد که حفر پی و بتن ریزی به راحتی میسر نبوده و درمنطقه سنگ به وفور یافت شود. در ساخت این نوع گابیون برای افزایش مقاومت آن، اصولا باید از فنس های بافته شده و غیر جوشی استفاده شود. مفتول مورد استفاده در سازه، مفتول گالوانیزه می باشد.
راهسازی:
در ساخت جاده و بزرگراه و همچنین راه آهن برای مقاومسازی و مهار ریزش سنگهای متمرکز بر راهها به عنوان دیوار حائل
کانالهای آب:
در این مورد از تشکهای گابیون که ارتفاع کمتری دارند و برای کف کانال، جهت کاهش سرعت آب و کنترل فرسایش استفاده میشوند.
ساختمانسازی:
گاهی از گابیون به عنوان سازه اصلی ساختمان و دیوارهای باربر استفاده میشود.
مهندسی رودخانه:
به عنوان سازهای برای جلوگیری از خوردگی مانند دیوارهای دریایی، حفاظت از حوضچهها و مخازن و دریاچهها و همچنین تغییر جهت نیروی سیلاب در مسیر رودخانهها و هدایت اب و سیلاب
حفاظت از خاک:
استفاده از گابیون برای جلوگیری از فرسایش خاک، حفاظت از آن، تقویت خاک و پوشش خاکریز برای حفاظت از زمین
گابیون های دکوراتیو:
به دلیل پر رنگ تر شدن مقوله ی طراحی محوطه و فضای سبز در دنیای معماری، استفاده از سازه ها در سال های اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته است .کشور امریکا و آلمان به ترتیب بیشترین شرکت های فعال در این حوزه را دارا می باشند. این نوع از گابیون برای ساخت سدهای وزنی استفاده نمی شود و شکل و ظاهر آن بیشتر مورد توجه قرار می گیرد.این سازه ها در ساخت دیوار، محوطه سازی، نیمکت، باربیکیو، آب نما، گلدان و… کاربرد دارد.
از مزایای این سازه ها می توان به زیبایی، طول عمر و تنوع بالای آنها در انتخاب متریال هایی که درون این محفظه های فنسی پر می شوند اشاره کرد. در ساخت این نوع گابیون، استفاده از فنس با چشمه بندی منظم و دقیق حائز اهمیت است. بدین منظور عموما از فنس های جوشی در این سازه ها استفاده می شود. در این سازه ها از فنس هایی با مفتول گالوانیزه، استیل و مس استفاده می شود.
مشاوره و خرید بهترین متریال ساختمانی در کلینیک ساختمانی فراز سازه
آخرین دیدگاه ها